Cross linking

Keratoconus (stożek rogówki) jest chorobą rogówki, przy której zmienia się jej kształt z powodu ścieńczenia istoty właściwej. Obecnie, wraz z rozwojem nowoczesnej aparatury diagnostycznej, zwiększyła się możliwość jego wcześniejszego wykrywania oraz śledzenia postępu rozwoju. Keratotopograf pomaga zbadać i ocenić szczegóły kształtu powierzchni rogówki, pachymetr mierzy grubość rogówki, rotacyjna kamera Scheimpflug (Okulyzer) przeprowadza dokładną trójwymiarową analizę przedniego odcinka oka.

Rozwój korekcji kontaktowej pozwala na dobór bardziej skomplikowanych soczewek stożkowych, które zapewniają lepszą jakość widzenia oraz komfort.

Jednocześnie rozwinęły się metody chirurgicznego leczenia stożka, takie jak wszczepy intrastromalnych pierścieniz PMMA, keratoplastykalamelarna oraz keratoplastyka drążąca. Metodą niechirurgiczną jest cross-linking, który stabilizuje postępujący keratoconus, a czasem nawet zmniejsza stopień uwypukleniarogówki.

Autorem metody jest prof. Theo Seiler (Institute forRefractive and Oculoplastic Surgery,

University of Zurich, Szwajcaria),który w latach 90. wprowadził ją w Dresden Technical University w Niemczech. Metoda cross-linking opiera się na wywołaniu powstawania nowych chemicznych połączeń– „mostków” – między molekułami kolagenu rogówki, które zwiększają jej oporność.

Procedura prof. Seilera nie jest skomplikowana – po abrazji nabłonka w centrum rogówki w strefie 9,0 mm podaje się w kroplach ryboflawinę, rozpuszczoną w 20% dekstranie, następnie rogówkę naświetla się promieniem ultrafioletowym 3 mW/cm2, o długości fali 365nm, w ciągu 30 min. Ryboflawina jest podawana w kroplach co 2 min podczas naświetlania i chroni siatkówkę oraz soczewkę wewnątrzgałkową przed promieniem ultrafioletowym. Penetrację ryboflawiny do komory przedniej kontroluje się w lampie szczelinowej. Światło ultrafioletowe powoduje powstanie nowych połączeń między molekułami kolagenu. Efekt jest podobny do naświetlania plomb stomatologicznych – tkanka rogówkowa staje się bardziej twarda i odporna na zmiany.

Wyniki przeprowadzonych badań klinicznych wskazują na wysoką skuteczność tej metody oraz bardzo małe ryzyko możliwych powikłań. Z powodu potencjalnego cytotoksycznego działania UVA na endothelium rogówki do metody cross-linking nie mogą być zakwalifikowani pacjenci z grubością rogówki mniejszą niż 350 μm oraz ze zmianami błony Descemeta (mikropęknięcia,liczba komórek mniejszaniż 2000/mm2).

Cross-linking przeprowadzony w przedklinicznych stadiach rozwoju stożka pozwala na zatrzymanie zmian rogówkowych na wczesnym, łatwiejszym do korekcji optycznej poziomie. Oprócz tego w większości przypadków następuje poprawa parametrów keratometrii rogówki, co wpływa na polepszenie nieskorygowanej ostrości wzroku. Cross-linking jest wskazany także w przypadkach ektazji rogówki po zabiegach refrakcyjnych.

Metoda cross-linking może być zastosowana razem ze wszczepem pierścieni Intacs, co wywołuje nie tylko efekt stabilizacji stożka, ale wpływa też na znaczną poprawę ostrości wzroku.

Po naświetlaniu rogówki i 3-miesięcznej obserwacji stabilizacji jej kształtu wykonuję się PRKw trybie customised ablation – celowanej laserowej ablacji rogówki na podstawie obrazu keratotopograficznego, w celu nadania jej bardziej sferycznej powierzchni, co pozwala na całkowitą eliminacją anomalii refrakcji.

Keratoconus zwykle dotyczy młodych pracujących ludzi, a liczba pacjentów cierpiących na stożek rogówki rośnie z roku na rok. Nowoczesna aparatura pomaga w diagnozowaniu tej choroby na wczesnym etapie jej rozwoju, zaś cross-linking pozwala na niechirurgiczne zatrzymanie jej postępowania.