Kilkunastoosobowa grupa studentów wyruszyła z Krakowa do Mikołowa wynajętym busem.
Celem wyjazdu było zaznajomienie uczestników ze zjawiskiem wybuchowości pyłu węglowego.
Spotkanie, które odbyło się w Kopalni Doświadczalnej "Barbara" składało się z dwóch części:
Wykład
Demonstracja wybuchu pyłu węglowego
Podczas prelekcji zaprezentowane zostały najistotniejsze fakty dotyczące jednego z najbardziej katastrofogennych zjawisk do jakiego może dojść w podziemnej kopalni węgla.
Oto kilka z nich:
Wybuch pyłu węglowego jest to egzotermiczna reakcja chemiczna, przebiegająca w bardzo krótkim czasie,
powodująca powstanie znacznej ilości gazów w wyniku czego następuje znaczny wzrost ciśnienia.
Aby doszło do wybuchu pyłu muszą być spełnione następujące warunki:
Odpowiednie stężenie pyłu (50 - 1000g pyłu w 1 m3 powietrza)
Czynnik powodujący wzbicie w powietrze pyłu osadzonego w wyrobisku
Czynnik inicjujący (źródło zapłonu)
Odpowiednia ilość tlenu w atmosferze
W polskim górnictwie przyjęto, że frakcja miału węglowego poniżej 1 mm średnicy ziaren może brać udział w wybuchu.
Zakłada się, że około 2-3% urobku przekształca się w pył.
Do działań profilaktycznych, zapobiegających wybuchowi pyłu należą:
Systematyczne usuwanie pyłu oraz pozbawianie go lotności
Utrzymywanie stref zabezpieczających
Stosowanie zapór przeciwwybuchowych
Bardziej szczegółowe informacje dotyczące zagrożeń związanych z wybuchem pyłu węglowego znajdziesz tutaj
(plik pdf 125 kB)
Druga część obejmująca demonstrację wybuchu pyłu realizowana była w znajdującej się na terenie kopalni sztolni doświadczalnej.
Pokaz obejmował detonację mieszaniny niewielkiej ilości pyłu (kilkadziesiąt kilogramów pyłu węglowego zmieszanego z pyłem kamiennym) z powietrzem.
Do inicjacji posłużył proch strzelniczy (aktualnie nie stosowany w warunkach dołowych) który zapewnia 100% detonację mieszaniny.
Rys. 1. Fazy wybuchu pyłu węglowego w sztolni doświadczalnej KD "Barbara"
<< ZOBACZ POZOSTAŁE ZDJĘCIA Z WYJAZDU >>
Źródła:
Dubiński J. i in., 1999: Koncentracja wydobycia a zagrożenia górnicze. Główny Instytut Górnictwa, Katowice.
Gawliczek J., 1997: Poradnik encyklopedyczny ratownictwa górniczego. Wydawnictwo Śląsk, Katowice.
WUG: Zagrożenia związane z wybuchem pyłu węglowego w okresie 1922-2005.
kamyk