Każdy z nas słysząc słowo kaskady kojarzy, że chodzi o rodzaj wodospadu, w którym woda spada z progu lub spływa po stopniach. Co jednak może oznaczać tajemnicze słowo „rodło”?  Aby rozwikłać tę zagadkę przeniesiemy się w Beskid Śląski, do źródeł królowej rzek Polski- Wisły!

Kaskady Rodła to zespół kilkunastu naturalnych wodospadów i progów skalnych na potoku Wątrobnym.

Ich powstanie związane jest głównie z niszczącą działalnością potoku- erozją wgłębną oraz wsteczną.

Ta pierwsza zwana też erozją denną prowadzi do pogłębienia koryta rzecznego. Działa w górnym biegu rzeki i jej efektem jest powstawanie dolin V-kształtnych. Z kolei erozja wsteczna powoduje cofanie się wodospadu w górę rzeki. Spadająca woda podcina próg skalny u jego podstawy, a położone wyżej skały odrywają się.

Skały osadowe budujące tę część Beskidu Śląskiego nazywamy fliszem karpackim, czyli naprzemianległymi warstwami skał pochodzenia morskiego: piaskowców, łupków, zlepieńców, mułowców, iłowców i innych.

Progi skalne zbudowane są z dwóch warstw skalnych:
– z warstwach godulskich (drobnoławicowe piaskowce i łupki, mniej odporne na erozję, tworzą niższe progi),
– z warstw istebniańkich (masywne piaskowce i zlepieńce – odporniejsze na erozje, tworzą wyższe wodospady).

 

U podnóża wodospadów znajdują się wyżłobione kotły eworsyjne, czyli inaczej kotły wirowe. Są to  zagłębienia w korycie rzeki powstałe pod wodospadem w skutek niszczącej działalności materiału niesionego przez wodę.

Wysokość wodospadów waha się od 0,5 m do nawet 5 m i są uznawane za najwyższe w Beskidzie Śląskim.

Pomysłodawcą nadania nazwy „Kaskady Rodła” był Jan Krop, ówczesny przewodniczący Towarzystwa Miłośników Wisły- organizacji utworzonej przez ludność polską walczącą o zapewnienie Polakom praw mniejszości narodowej. Zakazane było posługiwanie się znakiem godła polskiego, więc wprowadzili symbol rodła w stylizowanej formie odtwarzający bieg Wisły (z zaznaczeniem Krakowa) jako symbol łączności z macierzą oraz zjednoczenia ziem polskich.

 

Kaskady Rodła można oglądać podążając niebieskim szlakiem pieszym na Baranią Górę z Wisły Czarnego, bądź poruszając się ścieżką dydaktyczno-przyrodniczą na Babią Górę( jej trasa biegnie doliną  Czarnej Wisełki na szczyt Baraniej Góry,  skąd wraca doliną Białej Wisełki do Wisły Czarnego.

 

 

Autor: Joanna Dragon