W 1868 roku Sejm Krajowy we Lwowie uchwalił ustawę zakazującą łapania i wytępiania świstaków i kozic, zaś pięć lat później powstało Towarzystwo Tatrzańskie, które za główny cel przyjęło ochronę przyrody. W 1920 roku powołano Państwową Komisję Ochrony Przyrody, która opracowała pierwszy projekt utworzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego (Kunicki, Szczerba, 1996). Natomiast w 1954 roku Rada Ministrów wydała rozporządzenie w sprawie utworzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego (ogłoszone w Dz. U. Nr 4, z dn. 4.02.1955 roku, poz. 23). Na tym dokumencie opiera się obecna organizacja TPN. Park zajmuje powierzchnię 21 164 ha, z czego 2200 ha, jest własnością Wspólnoty Leśnej 8 Uprawnionych Wsi w Witowie. Ścisłym rezerwatem objętych jest 11 514 ha, co stanowi 54,4 % powierzchni pod ścisłą ochroną (Kunicki, Szczerba 1996). Tatrzański Park Narodowy wydał wiele rozporządzeń dotyczących poruszania się po jaskiniach. Aby móc przeprowadzić akcję jaskiniową należy wziąć zezwolenie w leśniczówce znajdującej się u wylotu Doliny Kościeliskiej, a w przypadku jaskiń Doliny Bystrej w siedzibie TPN. Można także uzyskać zezwolenia długoterminowe np. w celach eksploracyjnych lub badawczych, lecz jest to bardzo trudne do osiągnięcia. Każda jaskinia ma swój roczny limit osobo/ wejść. Zezwolenia wydawane są na podstawie Karty Taternika i wniosku z klubu macierzystego. Zgłoszenie musi zawierać nazwę jaskini, termin wejścia, ilość uczestników i nazwisko kierownika wyprawy. Natomiast osoba nie posiadająca Karty Taternika może starać się o zezwolenie w przypadku wykonywania badań specjalistycznych, pod warunkiem, że nie jest to jaskinia pionowa). Istnieją również jaskinie, które są wyłączone z ruchu taternickiego ze względu na wartości przyrodnicze (szata naciekowa, okazy flory i fauny) bądź ochronę okresową. Bardzo rzadko udaje się uzyskać zezwolenie na wstęp do takich jaskiń. Obecnie na liście jaskiń dostępnych dla ruchu taternickiego znajduje się 40 jaskiń. Jednak i w tym przypadku istnieją pewne ograniczenia roczne co do ilości wejść oraz okresu udostępnienia. Dzienny limit wejść do jaskini nie może przekroczyć 12 osób. Wykaz jaskiń udostępnionych dla taternictwa jaskiniowego. Źródło: Tatrzański Park Narodowy |